İBB Meclisinde 2023 bütçesi tartışıldı
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisinde İBB’nin 2023 bütçesi tartışıldı.
İBB Meclisi kasım ayı toplantısının altıncı oturumu, Meclis 1. Başkanvekili Zeynel Abidin Okul başkanlığında Saraçhane’deki belediye binasında yapıldı.
İBB Lideri Ekrem İmamoğlu’nun İBB 2023 yılı bütçesini sunmasının ve hedefledikleri projeler ile yatırımlara ilişkin değerlendirmelerde bulunmasının ardından oturuma ara verildi.
Aranın ardından Ekrem İmamoğlu başkanlığında devam eden toplantıda, siyasi partilerin grup başkanvekilleri konuşma yaptı.
AK Parti Grup Başkanvekili Tevfik Göksu, İmamoğlu’nun bütçe konuşmasında, İstanbullulara ve İBB Meclisine değil, 6’lı masaya konuştuğunu söyledi.
Bütçenin niyet beyanı, bir vizyon belgesi olduğunu ifade eden Göksu, kimilerinin giderken arkasında iz, kimilerinin ise arkasında leke bıraktığını belirtti.
Göksu, İBB’nin 2023 yılında şirketler, İETT ve İSKİ hariç 115 milyar 250 milyon bütçe kullanacağını lisana getirerek, şöyle konuştu:
“Bu bütçenin 115 milyarının 78 milyarı merkezi idareden gelecek. 115 milyara birinci sırada merkezi bütçe, ikinci sırada borçlanma 20 milyar. Üçüncü sırada ’16 milyar öz kaynak üreteceğim’ diyor. ‘115 milyarın yüzde 68’si merkezi bütçeden, yüzde 17’sini borçla, 14,6’sını da öz kaynakla çözeceğim.’ diyor. 2022 bütçesini sunarken 2023 borçlanma perspektifini 10 milyar yazmışlardı. 1 yılda yüzde 100 hedefini şaşıran bir yönetim. Şimdi 20 milyara çıkmış.”
İmamoğlu’nun öz kaynakları iki katına çıkaracağını söylediğini ama bunun tam tersine iki kat aşağı düşürdüğünü savunan Göksu, Belediye Başkanı’nın İstanbul’u yüzde 50 küçülttüğünü iddia etti.
Göksu, İBB’nin 2016, 2017, 2018 periyodunda borçlanmasının bütçeye oranının yüzde 89,2, yeni İBB devrinde borçlanmanın bütçeye oranının yüzde 190,5 olduğunu kaydetti.
Göksu, ayrıyeten İBB’nin şu anda kesinleşmiş borcunun 65 milyar olduğunu aktardı.
“İBB’nin zelzele bütçesi düşürüldü”
İstanbul’da kentsel dönüşüm sorunu için 5 yılda 100 bin konut yapacağını vadeden İmamoğlu’nun gelir gelmez deprem bütçesini düşürdüğünü ileri süren Göksu, 2023 bütçesinde, şehrin en büyük tehdidi olan deprem için 1,8 milyar bütçe ayrıldığını, bunun da bütçenin yüzde 1,59 oranında olduğunu söyledi. Göksu, “Bu başta kendinizi inkar. Bu kente ihanet, bu kente vefasızlıktır. Kentsel dönüşüm güç bir iş. Kentsel dönüşüm yapmak için emek, yürek, aşk, sevda lazım. Bu millete karşı vefa lazım.” ifadelerini kullandı.
“Kaç tane kentsel dönüşüm projesi yaptınız, kaç adedini teslim ettiniz?” diye soran Göksu, bunun cevabının “sıfır” olduğunu söyledi.
Göksu, İstanbul’da 1 milyon 789 bin kişinin ilk etapta barınmaya ihtiyacı olacağının belirlendiğini ve şu anda devletin 2 milyon 380 bin kişilik barınma alanı hazırladığını anlatarak, “İBB ne yapmış?” sorusunu yöneltti.
“Kent ulaşımında trafik yoğunluğu arttı”
Kentte trafik yoğunluğunun arttığını, itfaiyenin yangınlara ulaşmasının geciktiğini ileri süren Göksu, 4. yılına giren İBB idaresinin kendisinin tasarladığı ve ihalesini yaptığı metro çizgisi olmadığını söz etti.
Göksu, AK Parti’nin, 2009-2017 arasında yılda ortalama 284 otobüs, yeni İBB yönetiminin ise yılda 40 araç aldığını, İETT’nin bakım tamirat ihalelerinin de daima yaklaşık maliyeti bilen tıpkı şirkete verildiğini argüman etti.
İSPARK’ın projelerini gerçekleştirmediğine, deniz ulaşımının yüzde 8,1’den yüzde 6,7’ye düştüğüne değinen Göksu, işe alımların liyakatle değil, partizanlıkla yapıldığını kaydetti.
Bütçede sosyal yardımın 1,6 milyar olduğunu, bunun da yüzde 1,45’e denk geldiğini, bu bütçenin 1,2 milyarının İstanbulkart ödemesi olduğunu, başka yardımların da orada olduğunu tabir eden Göksu, şöyle devam etti:
“Şimdi sizin toplumsal yardım, yoksulluk problemindeki bakışınız PR, reklam problemidir. AK Parti’nin, Cumhur İttifakı’nın bakışı ise sorumluluk sorunudur. Her şeyden kıymetlisi ‘bu kadar sosyal yardım yaptık’ diyorlar ya PR’ına, reklamına harcadığı para, bunlardan daha fazla maalesef… Sosyal yardımlar için kullandığınız yardımdan daha fazlasını maalesef üzülerek ifade ediyorum reklam için kullanıyorsunuz. CHP’li İBB idaresindeki İstanbul, neden bu noktaya geldi, neden bütçe olarak iflasın eşiğine geldiler, neden hizmetler açısından geriye gittiler, neden siyaset açısından kelamlarını inkar etme noktasına geldiler, neden yönetme kabiliyetini kaybedip gelecek heyecanını yitirdiler. Bu noktaya geleceklerini birinci günden söyledik. Dedik ki bir işi başarmak için niyetiniz, samimiyetiniz, marifetiniz olacak. Sizde niyet, samimiyet, maharet hiç yok.”
Bütçede gizlenmiş 1 milyar 822 milyon lira reklam bütçesi olduğunu değerlendiren Göksu, reklama ayrılan para ile 365 otobüs alınabileceğine işaret etti.
Göksu, Hadımköy’deki Halk Ekmek Fabrikası’nda ekmek üretilmediğini, İBB yönetiminin sıkıştığında “engelleniyoruz” yalanına sığındığını, merkezi bütçeden kesinti yapılmadığını, İBB Meclisi’nde de İstanbul için gelen projelerin hiçbirisinin reddedilmediğini, Meclis’te İBB yönetiminde borçlanma ve zamdan başka proje görmediklerini kaydetti.
“İBB borç batağına süratle sürüklenmektedir”
MHP Grup Başkanvekili Volkan Yılmaz da bütçeye bakıldığında en önemli şeyin borçlanmanın ve borç stokunun her geçen gün arttığının görüldüğünü söyledi.
Yılmaz, kabaca son 4 yılda 10,6 milyar lira bütçe açığı oluştuğunu belirterek, şunları ifade etti:
“İBB’nin borcu artmıştır. 2023 yılında ise öngördüğünüz bütçe açığı 4 yılda yaptığınız bütçe açığının tam 2 katı. İBB’nin şu anki durumu ‘borç yiğidin kamçısıdır’ halinde açıklanamayacak kadar berbattır. İdarenizin ruh halindeki durumu da ‘1,5 sene sonra nasıl olsa gideriz, bizden sonra gelecekler, İstanbul’u düşünsün’ şeklinde de açıklayabiliriz. Buradan da hepimizin anlayacağı ve anlaşılacağı üzere İBB borç batağına hızla sürüklenmektedir. Mali yapısı giderek bozulan İBB’nin yönetilemez ve yönetilemeyecek duruma getirilmesi de an problemidir.”
İBB’nin 4 yılda elde ettiği gelirin ortalama 104,4 milyar olduğunu, bu rakama ilave olarak İSKİ ve İETT bütçeleri de eklendiğinde, bu gelirlerle ne yapıldığını soran Yılmaz, “Bir evvelki periyotta başlamış, projelendirmiş, bir kısmının da imali bitmiş işleri aşikâr bir düzeye gelmesine karşın güya bunların tamamını bu idare yapmış üzere gayret göstermeniz… Yapılmayanları yapılmış üzere lansetme gayretiniz… Minicik icraatlarınızı 150 günde 150 tesisin ortasına koyup devasa yatırımlar üzere gösterme gayretiniz artık beyhudedir. Bu saatten sonra ne yaparsanız yapın boş.” dedi.
“Bizim en çok para harcadığımız yerler raylı sistemler”
CHP Küme Başkanvekili Doğan Subaşı ise İBB bütçesine ait yapılan tenkitlere cevap verdi.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun katılımıyla açılan ve üretim yapılmadığı iddialarıyla gündeme gelen halk ekmek fabrikası tartışmalarına değinen Subaşı, 2016 yılında yapılması konusunda karar alınan fabrika için önce makinaların ihalesinin yapıldığını ve fabrikanın kendileri döneminde 2019’da yapılmaya başlanarak tamamlandığını kaydetti.
İBB Bütçesi’nin zamanında Bakanlığa bildirilmediği konusundaki eleştirilere ilişkin Subaşı, bunun idarede bir teamül halini aldığını ve durumu ilgililerine sorduklarında bunun önemli bir durum olmadığını gördüklerini söyledi.
AK Parti Grup Başkanvekili Tevfik Göksu’nun İBB’nin reklam bütçesine yönelik yaptığı eleştirilere ilişkin Subaşı, “Beni en çok zorlayan konulardan biri 849 milyonluk reklam bütçesi oldu. Şimdi bir 800’e çıkardı. Bir günümü aldı çözemedim. O slaytı kim hazırlıyorsa bize verin de anlayalım. Onun bir kodu mu var, biz de toplayalım reklam bütçesi ne kadar.” diye konuştu.
Subaşı, görev süresince istedikleri borçlanmaların kendilerine verilmediğini savunarak, şunları kaydetti:
“En büyük yatırımlar olarak birinci sırada yol, kavşak, üstgeçit, viyadük ve altyapı var. İkinci kalemde ise Sefaköy- Beylikdüzü metrosu var. 3 milyar 200 milyon lira kadar bütçe ayrıldı. Birinci 10 sıranın 9’u metro yatırımları. Bizim en çok para harcadığımız yerler raylı sistemler, Fen işleri, ulaşım, yol bakım, park bahçeler ve toplumsal hizmetleri. İBB parasının büyük bir kısmını yol yapmaya, raylı sistem yapmaya, yeşil alan yapmaya ve toplumsal yardım yapmaya harcıyor. Bu yıl içinde Dudullu-Bostancı metro sınırının da açılmasını bekliyoruz. Tahminen yeni yılın birinci günlerine de sarkabilir. Kabataş- Mecidiyeköy çizgisinin da 2 istasyonu Yıldız ve Fulya istasyonları bu yıl içinde açılacak. Yıl sonu prestijiyle 46,2 kilometre raylı sistem yapılmış olacak. En yüksek metro açılışı yapan kişi Ekrem İmamoğlu. “